معاون توسعه بازارهای هیدروکربوری بورس انرژی ایران اعلام کرد که مراحل نهایی عرضه بنزین سوپر در بازار سرمایه تکمیل شده و این محصول از امروز رسماً وارد تابلوی معاملات بورس انرژی خواهد شد. یاسر میرزایی تأکید کرد که این اقدام پس از ماه‌ها مذاکره و تدوین شیوه‌نامه‌های اجرایی صورت گرفته و گامی مهم در راستای شفاف‌سازی بازار و کاهش دخالت دولت در زنجیره سوخت ویژه به شمار می‌رود.
چارچوب قانونی عرضه بنزین سوپر
روند قانونی عرضه این فرآورده به تصویب‌نامه هیات وزیران درباره آیین‌نامه اجرایی تبصره ۸ ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بازمی‌گردد. ماده ۹ این آیین‌نامه، مجوز واردات و توزیع بنزین سوپر را برای اشخاص حقوقی بخش خصوصی با رعایت قوانین و مقررات و به قیمت غیریارانه‌ای مجاز دانسته است. این فرآیند، به‌صورت جداگانه از زیرساخت‌های توزیع سوخت یارانه‌ای انجام می‌شود.
شرایط دریافت مجوز واردات و توزیع
بر اساس شیوه‌نامه تأمین و توزیع بنزین سوپر که از سوی وزارت نفت به بورس انرژی ابلاغ شده، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران مجوز واردات و توزیع را برای اشخاص حقوقی واجد شرایط صادر می‌کند. اصلی‌ترین الزامات شامل:
-
حداقل ۳ سال سابقه کاری مرتبط با صادرات، واردات، تولید یا توزیع فرآورده‌های نفتی
-
ثبت درخواست در درگاه ملی مجوزها
-
رعایت کامل قوانین و مقررات مرتبط با عرضه فرآورده‌های نفتی
این شرایط به منظور تضمین فعالیت قانونی و تخصصی شرکت‌های متقاضی طراحی شده است.
شفافیت در معاملات و کشف قیمت
میرزایی تصریح کرد که با اجرای این فرآیند، کشف قیمت بنزین سوپر به صورت رقابتی و شفاف انجام خواهد شد. دو نوع مجوز شامل «مجوز واردات بنزین سوپر» و «مجوز شرکت‌های توزیع‌کننده» در درگاه ملی مجوزها بارگذاری شده و معاملات در بورس انرژی انجام می‌شود.
وی افزود: «این اقدام به شفافیت کل زنجیره عرضه کمک می‌کند و امکان رصد قیمت‌ها و عملکرد شرکت‌ها را فراهم می‌آورد. هدف، ایجاد بازار رقابتی واقعی برای بنزین ویژه است.»
تعهد عرضه و نقش بخش خصوصی
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی هماهنگی‌های لازم را با شرکت‌های توزیع‌کننده انجام داده است تا محموله‌های بنزین سوپر بلافاصله پس از عقد قرارداد به جایگاه‌ها تحویل شود.
میرزایی خاطرنشان کرد: «کل زنجیره از واردات تا عرضه بنزین سوپر در اختیار بخش خصوصی است و دولت دخالتی در آن ندارد. این سیاست، گامی مهم در کاهش تصدی‌گری دولت در بازار سوخت‌های ویژه محسوب می‌شود.»
اهداف کلان و تأثیرات اقتصادی
عرضه بنزین سوپر در بورس انرژی ایران علاوه بر افزایش شفافیت، به ایجاد رقابت میان شرکت‌های واردکننده و توزیع‌کننده و کشف قیمت واقعی محصول کمک خواهد کرد. تحلیلگران بازار انرژی معتقدند این اقدام می‌تواند:
-
به کاهش فساد و واسطه‌گری در بازار سوخت‌های ویژه منجر شود
-
قیمت‌گذاری غیریارانه‌ای و واقعی برای بنزین سوپر را تضمین کند
-
امکان نظارت دقیق بر عملکرد شرکت‌های واردکننده و توزیع‌کننده را فراهم کند
این اقدام همچنین زمینه توسعه بازار سرمایه و افزایش مشارکت بخش خصوصی در زنجیره سوخت کشور را فراهم می‌کند.
چشم‌انداز آینده بازار بنزین ویژه
با راه‌اندازی رسمی عرضه بنزین سوپر در بورس انرژی، انتظار می‌رود روند عرضه و توزیع سوخت ویژه به جایگاه‌ها با سرعت و شفافیت بیشتری انجام شود. این گام، علاوه بر افزایش اعتماد فعالان بازار، امکان برنامه‌ریزی دقیق و پیش‌بینی هزینه‌ها برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان را فراهم می‌کند.
