در ادامه مسیر تحول دیجیتال صنعت انرژی کشور، شرکت توانیر با دو اپراتور بزرگ تلفن همراه ایران، یعنی همراه اول و ایرانسل، تفاهم‌نامه همکاری مشترکی را امضا کرد. این اقدام در چارچوب برنامه ملی هوشمندسازی شبکه برق و افزایش بهره‌وری انرژی، در جریان بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق و پانزدهمین نمایشگاه انرژی‌های تجدیدپذیر در تهران انجام شد.
🔹 همکاری سه‌جانبه برای هوشمندسازی صنعت برق
«مصطفی رجبی مشهدی»، مدیرعامل توانیر، در مراسم امضای تفاهم‌نامه با «حمید بهروزی»، قائم‌مقام مدیرعامل همراه اول، و «علیرضا رفیعی»، مدیرعامل ایرانسل، هدف اصلی این همکاری را استفاده از ظرفیت‌های دیجیتال، داده و فناوری ارتباطی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی و مقابله با ناترازی در صنعت برق عنوان کرد.
به گفته رجبی مشهدی، حرکت به‌سمت هوشمندسازی تولید و مصرف برق، از برنامه‌های کلیدی دولت سیزدهم است و با حمایت مستقیم وزارت نیرو دنبال می‌شود. او تصریح کرد:
«خوشحالیم که توانسته‌ایم با مشارکت دو اپراتور اصلی کشور، زیرساخت‌های فنی لازم برای پیاده‌سازی طرح تحول دیجیتال در صنعت برق را فراهم کنیم. این تفاهم‌نامه، شروع یک همکاری پایدار برای ایجاد زیرساخت‌های هوشمند ملی است.»
🔹 هوشمندسازی؛ گام حیاتی برای مقابله با ناترازی انرژی
مدیرعامل توانیر با اشاره به وضعیت فعلی صنعت برق کشور، گفت: «برای مدیریت بهینه شبکه، کاهش تلفات انرژی و افزایش بهره‌وری، باید به‌صورت جدی از فناوری‌های نوین ارتباطی، داده‌محور و هوش مصنوعی استفاده شود. این همکاری دقیقاً در همین مسیر تعریف شده است.»
در همین راستا، «محسن ذبیحی»، معاون هماهنگی توزیع توانیر، تفاهم‌نامه را یک اقدام تاریخی در پیوند صنعت برق با فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) دانست و گفت: «با هم‌افزایی توان فنی توانیر و ظرفیت دیجیتال اپراتورهای مخابراتی، می‌توان به مدیریت هوشمند بار، کاهش مصرف در ساعات اوج و طراحی الگوهای نوین خدمات انرژی دست یافت.»
🔹 محورهای کلیدی تفاهم‌نامه
بر اساس مفاد این تفاهم‌نامه‌ها، همراه اول و ایرانسل هر یک در قالب شرکت‌های مشترک با توانیر همکاری خود را آغاز خواهند کرد. اهداف اصلی این مشارکت عبارت‌اند از:
-
اشتراک زیرساخت‌های ارتباطی: استفاده بهینه از دکل‌ها، فیبر نوری و شبکه‌های ارتباطی برای پایش هوشمند شبکه برق.
-
پیاده‌سازی فناوری‌های هوشمندسازی صنعت برق: ایجاد بستر دیجیتال برای مدیریت تولید، توزیع و مصرف.
-
ارتقای خدمات و افزایش کیفیت توزیع برق: به‌کارگیری سامانه‌های تحلیلی برای پاسخگویی سریع‌تر به نیاز مشترکان.
-
استفاده از داده و هوش مصنوعی برای مدیریت مصرف: طراحی الگوهای هوشمند مصرف برق و کاهش ناترازی میان عرضه و تقاضا.
🔹 نقش اپراتورها در تحول دیجیتال انرژی
مدیرعامل ایرانسل با اشاره به تجربیات موفق این اپراتور در پروژه‌های داده‌محور و اینترنت اشیاء (IoT)، گفت:
«ایرانسل در زمینه هوشمندسازی شبکه‌ها و استفاده از فناوری NB-IoT پیشرو بوده است. با این همکاری، می‌توانیم فناوری‌های مدیریت انرژی را در مقیاس ملی به‌کار گیریم.»
وی افزود: «هدف ما، ایجاد زیرساختی پایدار برای مدیریت داده و ارائه سرویس‌های انرژی هوشمند است تا صنعت برق کشور وارد مرحله جدیدی از دیجیتالی‌شدن شود.»
از سوی دیگر، «حمید بهروزی»، قائم‌مقام مدیرعامل همراه اول، ضمن اشاره به تجربه موفق این شرکت در پروژه «باانرژی»، اظهار کرد:
«تحلیل داده‌های مصرف برق مشترکان و اطلاع‌رسانی هوشمند به آنها، یکی از دستاوردهای مهم ما بود. حالا با ورود به سطح ملی و همکاری با توانیر، می‌توانیم الگویی نوین برای هوشمندسازی مصرف انرژی در سراسر کشور ارائه دهیم.»
🔹 گامی در مسیر اقتصاد دیجیتال انرژی
بر اساس ارزیابی کارشناسان، این تفاهم‌نامه نه‌تنها در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی مؤثر است، بلکه نقش مهمی در تحقق اقتصاد دیجیتال انرژی ایفا می‌کند. با پیاده‌سازی این همکاری، پیش‌بینی می‌شود مدیریت داده، پیش‌بینی مصرف، کنترل هوشمند شبکه و کاهش هزینه‌های انرژی در بخش توزیع برق به شکل محسوسی بهبود یابد.
همچنین با اتصال شبکه‌های ارتباطی همراه اول و ایرانسل به زیرساخت‌های توانیر، زمینه برای توسعه پروژه‌های نوآورانه در حوزه اینترنت اشیاء (IoT)، شبکه‌های هوشمند (Smart Grid) و مدیریت بار هوشمند فراهم می‌شود.
🔹 افق آینده همکاری
تفاهم‌نامه امضا‌شده در مرحله نخست، اجرای پایلوت پروژه‌های هوشمندسازی در چند استان کشور را دربر می‌گیرد. پس از موفقیت در این مرحله، همکاری به‌صورت سراسری و با سرمایه‌گذاری مشترک توسعه خواهد یافت.
مدیرعامل توانیر در پایان مراسم امضای تفاهم‌نامه تأکید کرد:
«هوشمندسازی صنعت برق، کلید پایداری شبکه انرژی کشور است. با همکاری اپراتورهای بزرگ و استفاده از ظرفیت‌های فنی آنها، ایران می‌تواند به یکی از کشورهای پیشرو در تحول دیجیتال انرژی در منطقه تبدیل شود.»
